Ντόρα Κοτσάφτη – Βάσια Χαραλαμπίδου, δύο Χολαργιώτισσες διαφορετικές απ’ τις άλλες


Το «Μένουμε Χολαργό» τιμά την Ημέρα της Γυναίκας (8 Μαρτίου) και τα 75 χρόνια Προσκοπισμού στην πόλη, συναντώντας την πρώτη και τη δεύτερη γυναίκα Αρχηγό του 1ου Συστήματος Προσκόπων Χολαργού. Τη «Σκίουρο», Ντόρα Κοτσάφτη και τη «Βίδρα», Βάσια Χαραλαμπίδου.

Συνέντευξη στον Μανώλη Χάλκο

«Ο Προσκοπισμός είναι μια εθελοντική, μη πολιτική, μη κομματική, παιδαγωγική και παγκόσμια κίνηση, για νέους και μεγάλους ανθρώπους, ανοικτή σε όλους, χωρίς διάκριση καταγωγής, φυλής ή πίστης, με σκοπό να συμβάλλει στην ανάπτυξη των νέων σωματικά, διανοητικά, κοινωνικά και πνευματικά μέσω της αλληλεκπαίδευσης, με έμφαση στην υπαίθρια ζωή».

Διαβάζοντας μια γρήγορη εννοιολογική επεξήγηση της λέξης Προσκοπισμός δεν γίνεται να μη σταθούμε στο πιο απλό. Στο ότι έχουμε να κάνουμε με μια έννοια γένους… αρσενικού! Λογικό, θα σκεφτεί κανείς, αφού μιλάμε για κάτι που ίσως παραπέμπει περισσότερο σε στρατό, σε συνθήκες δηλαδή ταιριαστές περισσότερο στο αρσενικό φύλο, παρά στο θηλυκό.

Κι όμως! Στα 112 χρόνια ζωής του ο Προσκοπισμός δεν έκλεισε ποτέ την πόρτα σε κάποιο από τα δύο φύλα, ενώ από το 1980 ισχύει το μικτό σύστημα, με αγόρια και κορίτσια να αποτελούν ενιαία ομάδα μέσα σε κάθε Τοπικό Σύστημα.

Χρειάστηκε ωστόσο να περάσουν 10 χρόνια και τρεις διαφορετικοί Αρχηγοί έως ότου το 1ο Σύστημα Προσκόπων Χολαργού γνωρίσει το 1990 και ύστερα από 45 χρόνια λειτουργίας στη γειτονιά μας την πρώτη του γυναίκα Αρχηγό. Τη Ντόρα Κοτσάφτη!

«Από απλή “μαμά-μαγείρισσα” μέχρι το 1986, όταν απλώς πήγαινα τα παιδιά μου στο Σύστημα, υπαρχηγός κοινότητας το 1987. Ξέρετε, μπορεί ως Ντόρα να εισήλθα στον Προσκοπισμό σε ηλικία 40 ετών, ωστόσο, πιστέψτε με, η ζωή μου άλλαξε άρδην προς το καλύτερο».

Με καμάρι και γεμάτη αναμνήσεις, η 73χρονη σήμερα Ντόρα Κοτσάφτη θυμάται με νοσταλγία την εποχή που η μεγάλη της αγάπη για τα παιδιά, τη φύση, τα βιβλία και το ίδιο το 1ο Σύστημα Προσκόπων Χολαργού, που ίδρυσε το μακρινό 1945 ο «Μέρμηγκας», Στέλιος Ναουμίδης, την οδήγησε στο να περνά σχεδόν όλο της το χρόνο εκεί που βρισκόταν η καρδιά της.

«Υποτίθεται πως έφευγα από το σπίτι για ένα δίωρο, όμως τελικά για ένα δίωρο επέστρεφα στο σπίτι! Από το ταγεράκι στο γραφείο και τις δουλειές του σπιτιού, στο βουνό και τις δραστηριότητές μας με την προσκοπική περιβολή. Είναι όντως διαφορετικό να είσαι Πρόσκοπος. Να κυλιέσαι στην άμμο, να μη σιχαίνεσαι το παραμικρό, να τρως τα πάντα, να μπορείς να ζήσεις χωρίς ρεύμα και νερό. Μα, πάνω απ’ όλα, να σέβεσαι το συνάνθρωπό σου».

Η εκ Παλαιού Φαλήρου ορμώμενη, Ντόρα Κοτσάφτη, που εγκαταστάθηκε στο Χολαργό τη δεκαετία του ’80, αποτελεί μέχρι σήμερα τη «Σκίουρο» του 1ου Συστήματος Προσκόπων της πόλης. Το προσκοπικό της παρατσούκλι τη συνοδεύει καθημερινά, αφού σχεδόν καθημερινή παραμένει η ενασχόλησή της με το μέρος που χτυπά η καρδιά της. Εκεί, άλλωστε, βρίσκονται και τα… πειστήρια μιας άλλης εποχής, με τις σχετικές φωτογραφίες να μας ταξιδεύουν θέλοντας και μη αρκετά πίσω στο χρόνο.

«Ήταν τότε που το Σύστημά μας βρισκόταν στην οδό Αγαμέμνονος, εκεί όπου σήμερα εδρεύει το νέο κτίριο του ΚΑΠΗ. Τότε που μαζί με εμένα είχα τη χαρά να καμαρώσω ως Προσκόπους όλα μου τα παιδιά. Με ένα από αυτά, μάλιστα, να απολαμβάνει την ύψιστη τιμή του Προσκόπου του Έθνους, που αποτελεί την κορύφωση της προσκοπικής πορείας και τη μετάβαση ενός εφήβου από την ηλικία της ξέγνοιαστης διασκέδασης στη φάση των μεγάλων αποφάσεων για το μέλλον και της ανάληψης ευθυνών ζωής».

26 περίπου χρόνια μετά τη λήξη της θητείας της πρώτης γυναίκας Αρχηγού του 1ου Συστήματος Προσκόπων Χολαργού, μια 26χρονη υπερδραστήρια Χολαργιώτισσα, η Βάσια Χαραλαμπίδου, αποτελεί από τον περασμένο Οκτώβρη τη δεύτερη γυναίκα Αρχηγό του τοπικού μας Συστήματος.

Η «Βίδρα» των Προσκόπων του Χολαργού ξεκίνησε την πορεία της ως απλό λυκόπουλο, όταν ακόμη φοιτούσε στην Ε’ Δημοτικού. Υπαρχηγός και Αρχηγός Αγέλης, στην πορεία του χρόνου, για να ανέλθει στην τιμητική θέση της Αρχηγού Συστήματος ύστερα από ψηφοφορία μεταξύ των βαθμοφόρων Προσκόπων της πόλης.

«Όντας Πρόσκοπος από 10 ετών και έχοντας φτάσει τα 26, ο Προσκοπισμός θα έλεγα πως έχει γίνει κομμάτι του εαυτού μου. Αναπόσπαστο κομμάτι! Ως Αρχηγός Συστήματος που χρειάζεται να διοικήσω ενήλικα στελέχη θεωρώ πως όσο μεγαλώνει κανείς μέσα στον Προσκοπισμό, μαθαίνει να ζει με το Νόμο του, τηρεί την υπόσχεσή του και ακολουθεί το σκοπό του, να αφήσει τον κόσμο λίγο καλύτερο.

Αυτή η φιλοσοφία είναι πιο δύσκολο να ακολουθηθεί όταν κάποιος δεν έχει μεγαλώσει με το προσκοπικό παιχνίδι και την προσκοπική ζωή, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο να την ενστερνιστεί.

Το να εμπνεύσεις κάποιον για έναν καλύτερο εαυτό είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχω συναντήσει στη ζωή μου! Το να προσπαθήσεις να αλλάξεις τις συνήθειες κάποιου, τον τρόπο που μπορεί για χρόνια να σκέφτεται για κάποιο θέμα αλλά και να ακολουθήσει το δικό σου όραμα ως Αρχηγός, θεωρώ πως αποτελεί τρομερά μεγάλη προσωπική επιτυχία».

Πόσο εύκολο είναι όμως για μια νεαρή γυναίκα να συνδυάζει εν έτει 2020 τον Προσκοπισμό με την καθημερινότητά της; Η Βάσια απαντά εκφράζοντας τον προσωπικό της καημό:

«Οι δυσκολίες είναι πολλές! Δεν θεωρώ ότι είναι πιο δύσκολο για μια γυναίκα από ό,τι για έναν άνδρα όσο δεν υπάρχει οικογένεια. Εάν όμως μια γυναίκα είναι και μητέρα, θεωρώ ότι είναι ακατόρθωτο να είναι και σωστή αρχηγός. Με φωτεινή εξαίρεση που επιβεβαίωσε στο έπακρο τον κανόνα, ασφαλώς, την αγαπημένη μας κ. Ντόρα. Σε ό,τι με αφορά, είναι εξίσου δύσκολο να συνδυάσω τη δουλειά μου με το σπίτι και το Σύστημα, είναι όμως κάτι που αγαπώ πολύ και που καημός μου είναι να το δω να ανεβαίνει πάλι ψηλά!».

Όσο για το στίγμα που η ίδια θα ήθελε να αφήσει στην τοπική προσκοπική κοινότητα, η νέα Αρχηγός απαντά εντελώς αφοπλιστικά:

«Ο Προσκοπισμός στο Χολαργό ξεκίνησε πριν από 75 χρόνια με την πρώτη ομάδα Προσκόπων της πόλης. Μια ομάδα νεαρών αγοριών με αρχηγό το Στέλιο Ναουμίδη, ξεκίνησε να μαθαίνει το προσκοπικό παιχνίδι, να μαθαίνει για επιβίωση και περιπέτεια στη φύση. Τώρα, 110 χρόνια μετά την έλευσή του στη χώρα μας, ο Προσκοπισμός, όπου αφορά αγόρια και κορίτσια, άνδρες και γυναίκες, έχει εξελιχθεί σε έναν τρόπο ζωής πιο σύγχρονο αλλά κρατάει γερά τις βάσεις και τις πεποιθήσεις για τις οποίες ξεκίνησε.

Προσωπικά θα ήθελα να δω όλο και περισσότερους νέους να δίνουν μια ευκαιρία στο να γνωρίσουν την Προσκοπική Κίνηση, διότι είναι κρίμα να έχουν άποψη για αυτή χωρίς να την έχουν ζήσει. Πολλές φορές που περπατώ στο δρόμο με τη στολή ακούω σχόλια του τύπου “Εσύ, πέρασες τη γριούλα απέναντι σήμερα;” και “Έκανες την καλή πράξη;” ή… ενώ πετάνε το σκουπίδι κάτω λένε “Μου έπεσε, μήπως να έρθεις να το μαζέψεις;”.

Θέλω να πω πως είναι πολύ κρίμα να πιστεύουν πως ο Προσκοπισμός είναι αυτό, αλλά ακόμη πιο κρίμα, νέοι που θέλουν να είναι Πρόσκοποι, να μη το δοκιμάζουν καν, γιατί η κοινωνία είναι ακόμη τόσο πίσω. Και αυτό ακριβώς είναι που θα ήθελα να αλλάξει!».

Ως γνωστόν, η 8η Μαρτίου είναι αφιερωμένη στις γυναίκες του κόσμου. Ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Τι είναι όμως αυτό που η ίδια η Βάσια Χαραλαμπίδου θα ήθελε να συμβουλεύσει τις υπόλοιπες γυναίκες Προσκόπους, τόσο στην εντός όσο και στην εκτός Συστήματος καθημερινότητά τους;

«Δεν ξέρω αν μπορώ να δώσω συγκεκριμένη συμβουλή. Σίγουρα όμως μπορώ να αποδείξω ότι κάθε γυναίκα μπορεί να καταφέρει όσα και ένας άνδρας! Δεν αφορά μόνο σωματική ανάπλαση ή μόνο εξυπνάδα. Το να είσαι “αρχηγός”, με την κάθε σημασία της λέξης, σημαίνει ικανότητα να βρίσκεις ιδέες, λύσεις σε προβλήματα που εμφανίζονται, να κρατάς ισορροπίες στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων που έχεις γύρω σου, να εμπνέεις, να είσαι πρότυπο, να προοδεύεις και το πιο σημαντικό, να γίνεσαι πρώτα εσύ καλύτερος άνθρωπος!».

Το 1ο Σύστημα Προσκόπων Χολαργού εδρεύει από το 2006 στο κεντρικό πάρκο της πόλης, με είσοδο επί της οδού Βασιλείου Μελά. Φέτος, γιορτάζει τα 75 του χρόνια ζωής, μαζί με τα 110 ολόκληρου του Προσκοπισμού επί ελληνικού εδάφους. Σε αντίθεση μάλιστα με άλλα Συστήματα, το 1ο Χολαργού διαθέτει τη δυνατότητα εγγραφής και νέων Προσκόπων.

Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνεί με το 1ο Σύστημα Προσκόπων Χολαργού μέσω των ακόλουθων συνδέσμων: