ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ ΧΟΛΑΡΓΟΥ: Οδός Κεραμεικού


Ως συνέχεια της Ουρανίας και πρόδρομος της Θεοτοκοπούλου, η μήκους μόλις 180 μέτρων οδός Κεραμεικού εκτείνεται από τη Βεντούρη μέχρι την Αετιδέων, δηλώνοντας την παρουσία της στην «καρδιά» της πόλης του Χολαργού.

Στην οδό Κεραμεικού έγραψαν κατά το παρελθόν τη δική τους ιστορία αρκετά καταστήματα εστίασης, με το εμβληματικό «Holargos Center» να συνεχίζει να δίνει και σήμερα ζωή στην ευρύτερη περιοχή.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (περ. 1946-1952) στην οδό Κεραμεικού ιδρύθηκε το παλαιό σχολείο (πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης) της πόλης, το οποίο στεγάστηκε σε πέτρινο κτίριο με καφεκόκκινη λιθοδομή.

Το κτίριο αυτό, που κτίστηκε με δωρεές κατοίκων του Χολαργού, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα για διδασκαλία, των πρώτων ιδίως τάξεων του Δημοτικού, στο πλαίσιο του σύγχρονου κτιριακού συγκροτήματος του 18/θέσιου 1ου Δημοτικού Σχολείου, το οποίο καταλαμβάνει το τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Κεραμεικού, Περικλέους, Σύρου και Βεντούρη.

Κεραμεικός: Περιοχή της αρχαίας πόλεως των Αθηνών, τμήμα του Δήμου των Κεραμέων, που πήρε την ονομασία αυτή είτε από τα εργαστήρια των κεραμέων που ήταν συγκεντρωμένα εκεί, είτε από το όνομα κάποιου που λεγόταν Κεραμεύς ή από τον ήρωα Κέραμον.

Τα τείχη των Αθηνών χώριζαν την περιοχή σε Έσω και Έξω Κεραμεικό. Ο Δήμος των Κεραμέων ανήκε από την εποχή του Κλεισθένους στην Ακαμαντίδα φυλή, όπως και ο αρχαίος Δήμος Χολαργού.

Κέντρο του Δήμου ήταν το Δίπυλον, όπου υπήρχε βωμός (σωζόμενος μέχρι σήμερα) αφιερωμένος στο Δία, τον Ερμή και τον Ακάμαντα. Στον Έσω Κεραμεικό βρισκόταν η Αγορά, ενώ στον Έξω Κεραμεικό ήταν το νεκροταφείο των Αρχαίων Αθηνών και το «Δημόσιον Σήμα», δηλαδή η οδός που οδηγούσε στην Ακαδήμεια, στις δύο πλευρές της οποίας ήταν οι τάφοι επιφανών ανδρών.

Στην περιοχή αυτή εξεφωνούντο οι «επιτάφιοι λόγοι» και ετελείτο ειδική γιορτή, τα «Επιτάφια». Αξίζει να σημειωθεί ότι για να μην παραβλάπτονται οι παλαιότεροι τάφοι τούς κάλυπταν με χώματα και από πάνω έθαβαν άλλο νεκρό, δηλαδή θάπτονταν πολλοί νεκροί επάλληλα. Το νεκτοραφείο έπαθε ζημιές από το Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα, το 86 π.Χ.

Στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, κοντά στο ναό της Αγίας Τριάδος της οδού Πειραιώς (που κτίστηκε το 1915 σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλλερ), οι ανασκαφές άρχισαν το 1861 από την «Εν Αθήναις Αρχαιολογικήν Εταιρείαν Αθηνών» και συνεχίστηκαν από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. Βρέθηκαν σημαντικά μνημεία (Δίπυλον, Πομπείον, ταφικά μνημεία κ.λπ.), ανάμεσα στα οποία οι δύο περίφημες επιτύμβιες στήλες, της «Ηγησούς» και του «Δεξίλεω».

Στους νεότερους χρόνους η περιοχή του αρχαίου Κεραμεικού λεγόταν «Γκαζοχώρι», από το εκεί εργοστάσιο φωταερίου, αλλά το 1907 μετονομάστηκε επισήμως σε συνοικία Κεραμεικού.

Σήμερα, ο αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού, στον οποίο υπάρχει και τμήμα της κοίτης του αρχαίου ποταμού Ηριδανού με νερό, έχει ενταχθεί στο ευρύτερο σχέδιο Ενοποίησης των Αρχαιολογικών Χώρων, ενώ η περιοχή εξυπηρετείται από τον ομώνυμο σταθμό της Γραμμής 3 του Μετρό.

⇒ Με πληροφορίες από: «Οδωνυμικά του Χολαργού» (2004, Εκδ. πρ. Δήμου Χολαργού)