ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ ΧΟΛΑΡΓΟΥ: Οδός Κριεζώτου


Η ως επί το πλείστον… αγιοπαρασκευιώτικη οδός Κριεζώτου αποτελεί τον έναν εκ των τεσσάρων περιμετρικών του λόφου Τσακού δρόμων, με μόλις 75 μέτρα της οδού, από Καραολή & Δημητρίου έως Πάτμου, να ανήκουν στην πόλη του Χολαργού.

Μάλιστα, από την οδό Πάτμου και τα όρια Χολαργού-Αγίας Παρασκευής και έπειτα, η Κριεζώτου οδηγείται σε αδιέξοδο, ενώ συνεχίζεται διακεκομμένα εντός του γειτονικού Δήμου, πάντοτε περιμετρικά του κατάφυτου λόφου Τσακού.

Νικόλαος Κριεζώτης (1785 – 1853): Διαπρεπής και γενναίος οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821, από το χωριό Αργυρό της Καρυστίας. Το οικογενειακό του όνομα ήταν Χαραχλιάνης, αλλά επειδή πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο χωριό Κριεζά της Εύβοιας, μετονομάστηκε σε Κριεζώτης ή Γκριτζιώτης.

Εργάστηκε στην Κιουτάχεια ως βοσκός, αλλά επειδή σκότωσε σε φιλονεικία έναν Τούρκο ταχυδρόμο, τον φυλάκισαν. Στη φυλακή γνώρισε τον Βάσο Μαυροβουνιώτη και απέδρασαν μαζί όταν άρχισε η Επανάσταση του 1821. Ήρθε στην Ελλάδα και πήρε μέρος σε πολλές μάχες στην Εύβοια με τον Γοβγίνα. Αργότερα, έμεινε ο μόνος οπλαρχηγός της.

Πολιόρκησε, χωρίς τελική επιτυχία, τους Τούρκους στην Κάρυστο. Μετά πήγε στα Ψαρά για να ζητήσει βοήθεια και το 1823 νοσηλεύτηκε για λίγο στην Κέα, επειδή είχε προσβληθεί από πανώλη. Μόλις θεραπεύτηκε πήγε στην Πελοπόννησο και πήρε μέρος στις εμφύλιες συγκρούσεις. Κατόπιν, πολέμησε με τον Καραϊσκάκη στη Στερεά Ελλάδα, όπου διακρίθηκε.

Για αντιπερισπασμό στους Τούρκους, πήγε για να πολεμήσει στο Λίβανο (1826), το εγχείρημα όμως απέτυχε. Γυρίζοντας στην Ελλάδα πολέμησε στην Αττική με τον Καραϊσκάκη και διακρίθηκε στις μάχες στα Λιόσια, το Θριάσιο πεδίο και το Χαϊδάρι, όπου ήταν από τους κυριότερους συντελεστές της νίκης. Πήρε το βαθμό του στρατηγού της Επανάστασης. Μετά το θάνατο του Γκούρα ανέλαβε φρούραρχος Ακροπόλεως (1826) και οργάνωσε την άμυνά της. Τότε, πήρε σύζυγο τη χήρα του Γκούρα.

Επί Καποδίστρια πολέμησε με τον Δημ. Υψηλάντη στις τελευταίες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ανατολική Ελλάδα (Ανηφορίτης και Πέτρα, 1829). Κατά την επανάσταση των «Συνταγματικών» (1832) πολιόρκησε την Άμφισσα, αλλά τον συνέλαβαν και γλίτωσε μόλις την εκτέλεση.

Επί Όθωνος διορίστηκε νομοεπιθεωρητής Εύβοιας, υπασπιστής του βασιλέως και παρασημοφορήθηκε. Πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1843 για το Σύνταγμα και εκλέχθηκε βουλευτής Ευβοίας. Έκανε τρία αντιοθωνικά κινήματα. Κατά το τελευταίο τραυματίστηκε στην κοιλιά και έχασε το αριστερό του χέρι. Μετά την αποτυχία κατέφυγε στην Προύσσα όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τους ομογενείς και με σεβασμό από τους Τούρκους.

Αργότερα, του πρότειναν να βοηθήσει στην εκθρόνιση του Όθωνος και να οριστεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Πέθανε στις 12 Φεβρουάριου 1853 στη Σμύρνη και κηδεύθηκε με μεγάλες τιμές. Το 1863 έγινε η ανακομιδή των οστών του στη Χαλκίδα. Μαρμάρινη προτομή του, έργο του γλύπτη Σ. Τριάντη, έχει στηθεί στο Πάρκο του Πεδίου του Άρεως στην Αθήνα.

⇒ Με πληροφορίες από: «Οδωνυμικά του Χολαργού» (2004, Εκδ. πρ. Δήμου Χολαργού)