ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ ΧΟΛΑΡΓΟΥ: Οδός Μακεδονίας


Μπορεί η κυρίως οδός Μακεδονίας να βρίσκεται στην περιοχή του Παπάγου, αρχίζοντας από την οδό Αργυροκάστρου και καταλήγοντας μετά από ένα χιλιόμετρο στην οδό Υμηττού και τα όρια με το Χολαργό, όπου και συνεχίζει από εκεί και έπειτα ως Ανατολής, ωστόσο κάπου εκεί κοντά συναντά κανείς και την… κρυμμένη οδό Μακεδονίας της πόλης του Περικλή.

Πρόκειται φυσικά για το περίφημο αδιέξοδο που ξεκινά μεταξύ των αριθμών 95-97 της οδού Υμηττού, λίγο πριν από τους πρόποδες του αγαπημένου μας βουνού.

Για να φτάσει κάποιος εκεί με αυτοκίνητο πρέπει να κινηθεί μέσω της παπαγιώτικης οδού Μακεδονίας και στο σημείο που αυτή μετονομάζεται σε Ανατολής, στα διοικητικά όρια των δύο περιοχών, να στρίψει αριστερά στην Υμηττού, όπου μετά από 60 μέτρα θα συναντήσει στο δεξί του χέρι το αδιέξοδο της χολαργιώτικης οδού Μακεδονίας.

Μακεδονία: Περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου ανάμεσα σε Ηπειρο, Θεσσαλία, Αιγαίο Πέλαγος και Θράκη. Τα βόρεια σύνορά της εποίκιλαν κατά περιόδους. Σήμερα είναι διηρημένη ανάμεσα σε τρία κράτη: την Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία (Σκόπια) και τη Βουλγαρία. Το ελληνικό τμήμα, που είναι το μεγαλύτερο από όλα και είναι η κατ’ εξοχήν Μακεδονία, διαιρείται σε 13 νομούς και μία αυτοδιοικούμενη περιοχή, του Αγίου Ορους. Μεγαλύτερες πόλεις της Μακεδονίας είναι η Θεσσαλονίκη (συμπρωτεύουσα) και η Καβάλα. Αλλες σημαντικές πόλεις είναι η Κοζάνη, η Φλώρινα, οι Σέρρες, η Δράμα, η Βέροια κ.ά.

Είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Ελλάδας με μεγάλη αγροτική και βιομηχανική παραγωγή. Πολλές είναι οι φυσικές καλλονές της Μακεδονίας (Χαλκιδική, Καστοριά και η λίμνη της, Όλυμπος, καταρράκτες της Έδεσσας, άλλες λίμνες, ποταμοί κ.λπ.). Μεγάλο επίσης είναι το αρχαιολογικό ενδιαφέρον της περιοχής (Θεσσαλονίκη, Βεργίνα, Δίον, Έδεσσα, Πέλλα, Στάγειρα, Αμφίπολη, Όλυνθος, Φίλιπποι, Θάσος). Η Μακεδονία κατοικείτο από τους νεολιθικούς χρόνους, πολλοί μάλιστα μιλούν και για κατά πολύ παλαιότερες οικήσεις.

Το όνομά της το πήρε από το Μακεδνόν έθνος (μακεδνός=υψηλός), λαό δωρικής καταγωγής, που εγκαταστάθηκε στις υπώρειες της Πίνδου. Επώνυμος ήρωας ήταν ο Μακεδνός, γιος του Λυκάονος, βασιλιά των Αρκάδων και εγγονός του Πελασγού ή κατ’ άλλους ο Μακεδών, γιος του Διός, του πατέρα των θεών, που λατρευόταν ιδιαίτερα στο Δίον, την ιερή πόλη των Μακεδόνων.

Με την κάθοδο από βορρά των ελληνικών φύλων εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία οι δωρικής καταγωγής λαοί αυτοί, που ήταν σε συνεχείς συγκρούσεις με τους άλλους λαούς της περιοχής. Η πολιτιστική ανάπτυξη των Μακεδόνων καθυστέρησε λόγω του απομονωμένου και του ορεινού της περιοχής. Πρώτος γνωστός βασιλιάς της Μακεδονίας ήταν ο Περδίκκας (7ος αι. π.Χ.).

Πρωτεύουσα της Μακεδονίας ήταν αρχικά οι Αιγές και αργότερα η Πέλλα. Με τους μετέπειτα βασιλείς Αλέξανδρο Α’, Περδίκκα Β’ και Αρχέλαο (5ος αι. π.Χ.) η Μακεδονία άρχισε να μετέχει στον ελληνικό πολιτισμό και σ’ αυτό βοήθησαν πολύ οι πολυάριθμες νοτιοελληνικές αποικίες που είχαν εγκατασταθεί στα παράλια του Αιγαίου Πελάγους (Πύδνα, Ποτίδαια, Όλυνθος, Αμφίπολις, Απολλωνία κ.ά.).

Η Μακεδονία έφτασε στο μέγιστο της ακμής της με τον Φίλιππο Β’ (359-336 π.Χ.), που συνένωσε (όχι πάντα χωρίς αντίδραση) όλους σχεδόν τους Έλληνες και προ πάντων με το γιο του Αλέξανδρο το Μέγα (336-323 π.Χ.), ο οποίος υπέταξε ολόκληρο σχεδόν τον τότε γνωστό κόσμο και έγινε ένας από τους μεγαλύτερους στρατηλάτες όλων των εποχών, διαδίδοντας ταυτόχρονα, μέσω και των διαδόχων του, τον ελληνικό πολιτισμό σε όλο τον αρχαίο κόσμο.

Με τους διαδόχους του άρχισε η παρακμή της Μακεδονίας, η οποία υποτάχθηκε τελικά στους Ρωμαίους το 148 π.Χ. Αργότερα αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και η Θεσσαλονίκη έγινε η δεύτερη πόλη της αυτοκρατορίας, ταυτόχρονα όμως δέχτηκε και πολλές επιδρομές, ιδίως Σέρβων και Βουλγάρων.

Από την ευρύτερη Βυζαντινή Μακεδονία (που περιλάμβανε και τμήματα της Θράκης) καταγόταν μία από τις μεγαλύτερες δυναστείες Βυζαντινών αυτοκρατόρων, η καλούμενη Μακεδονική (από τον ιδρυτή της Βασίλειο Α’ τον Μακεδόνα), η οποία βασίλευσε από το 867 έως το 1075. Από τη δυναστεία αυτή περίφημος έμεινε ο Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος, ο οποίος νίκησε τελικά τους Βούλγαρους και απελευθέρωσε τη Μακεδονία.

Το 1204-1222 η Μακεδονία καταλήφθηκε από τους Φράγκους και το 1430 περιήλθε ολόκληρη στους Τούρκους, που την κράτησαν μέχρι το 1912. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας γνώρισε μεγάλη ακμή και πολλές από τις περιοχές της είχαν ημιανεξάρτητο χαρακτήρα (στη Μακεδονία γεννήθηκαν ο Μεχμέτ Πασάς Δράμαλης, ο Μοχάμετ Άλι, κατόπιν αντιβασιλέας της Αιγύπτου, ο Κεμάλ Ατατούρκ κ.ά.).

Πήρε μέρος στην Επανάσταση του 1821, η εξέγερση όμως εκεί δεν ευδοκίμησε εξ αιτίας της γειτονίας με την Τουρκία. Από το 1903 έως το 1908 η Μακεδονία έγινε το πεδίο του λεγόμενου Μακεδονικού Αγώνα ανάμεσα στους Έλληνες αντάρτες και τους Βούλγαρους «κομιτατζήδες», που επιζητούσαν την προσάρτησή της στο βουλγαρικό κράτος. Η απελευθέρωση ήρθε το 1912, στη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου (τα ελληνικά στρατεύματα μπήκαν στη Θεσσαλονίκη στις 26 Οκτωβρίου 1912) και από τότε η Μακεδονία ακολούθησε τις τύχες του υπόλοιπου ελληνικού κράτους.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας, δημιουργήθηκαν προβλήματα για την Ελλάδα, επειδή η μέχρι τότε γιουγκοσλαβική ομόσπονδη δημοκρατία της Μακεδονίας, μεταπολεμικό (1944) δημιούργημα του ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας Στρατάρχη Τίτο, στα εδάφη της οποίας περιλαμβανόταν μέρος των ιστορικών μακεδονικών εδαφών (με το Μοναστήρι, Γευγελή, Δοϊράνη κ.λπ.), ζήτησε να αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο κράτος με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και οι κάτοικοί της (σλαβοβουλγαρικής κυρίως καταγωγής με μεγάλες μειονότητες γειτονικών λαών) να αναγνωριστούν ως απόγονοι των αρχαίων Μακεδόνων!

Η Ελλάδα αντέδρασε έντονα στην ενέργεια αυτή, το κράτος αναγνωρίστηκε προσωρινά με την ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» FYROM (στην Ελλάδα αποκαλείτο Δημοκρατία των Σκοπίων ή Σκόπια), για να φτάσουμε στην περιβόητη «Συμφωνία των Πρεσπών» του 2018, η οποία αντικάτεστησε την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 και κατήργησε την προσωρινή ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», μετονομάζοντας και αναγνωρίζοντας καθολικά τη χώρα ως Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, με την ψήφιση της συμφωνίας αυτής να προκαλεί έντονες αντιδράσεις και στις δύο χώρες.

⇒ Με πληροφορίες από: «Οδωνυμικά του Χολαργού» (2004, Εκδ. πρ. Δήμου Χολαργού)