ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ ΧΟΛΑΡΓΟΥ: Οδός Χρυσοστόμου Σμύρνης


Αφιερωμένη στον Εθνομάρτυρα και Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο, η οδός Χρυσοστόμου Σμύρνης οδηγεί από την πλατεία Παπαφλέσσα στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος, αποτελώντας παράλληλη των οδών Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινουπόλεως στον Άνω Χολαργό.

Χρυσόστομος Σμύρνης (κατά κόσμον Χρυσόστομος Καλαφάτης, Τρίγλια Μικράς Ασίας, 8 Ιανουαρίου 1867 – Σμύρνη, 27 Αυγούστου 1922): Εθνομάρτυς, Μητροπολίτης Σμύρνης, από την Τρίγλια της Βιθυνίας. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1901 και αργότερα έγινε Πρωτοσύγκελος της Μεγάλης Εκκλησίας και κατόπιν Μητροπολίτης Δράμας (1902-1907).

Δύο φορές οι Τούρκοι ανάγκασαν τον Πατριάρχη να τον διώξει από τη Δράμα εξ αιτίας της εκκλησιαστικής και εθνικής δραστηριότητάς του. Το 1910 έγινε Μητροπολίτης Σμύρνης και από τη νέα του θέση συνέχισε την εθνικοθρησκευτική δράση του και εξέδιδε το περιοδικό «Ιερός Πολύκαρπος». Οι Τούρκοι τον έδιωξαν τότε στην Κωνσταντινούπολη (1914), από όπου ξαναγύρισε στη μητρόπολή του μετά την ανακωχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1919 υποδέχθηκε με τιμές τα ελληνικά στρατεύματα κατοχής. Κατά την υποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων (1922), ο Αρχιεπίσκοπος των Καθολικών της Σμύρνης, γνωρίζοντας το μίσος των Τούρκων προς τον Χρυσόστομο, του συνέστησε να εγκαταλείψει τη μητρόπολή του. Ο Χρυσόστομος όμως απάντησε ότι «Παράδοσις του Ελληνικού Κλήρου αλλά και καθήκον του καλού ποιμένος είναι να παραμένει με το ποίμνιόν του» και παρέμεινε στη μητρόπολή του. Κατά την καταστροφή της Σμύρνης παραδόθηκε από τις αρχές στον όχλο και θανατώθηκε μετά από φρικτά βασανιστήρια.

Έγραψε ο Κωστής Παλαμάς:

Όπου καρδιά, όπου φρόνημα, το Γένος, η Εκκλησία
και των Ελλήνων οι χοροί και των πιστών τα πλήθη
σου προσκυνούμε, άμωμε, τη θεία δοκιμασία…

Ο Χρυσόστομος και στις δύο μητροπόλεις που υπηρέτησε ανέπτυξε εξαιρετική κοινωνική και φιλανθρωπική δράση. Ίδρυσε ευαγή και κοινωφελή ιδρύματα και βοήθησε με κάθε τρόπο τους καταπιεζόμενους από τις αρχές Έλληνες. Ματαίωσε την προσπάθεια αλλοίωσης του ελληνικού χαρακτήρα του Αγίου Όρους και τον εκσλαβισμό των Πατριαρχείων Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων και αντιμετώπισε τη δράση του βουλγαρικού κομιτάτου και τη ρουμανική προπαγάνδα.

Άφησε επίσης και συγγραφικό έργο («Περί Εκκλησίας» κ.ά.). Το 1993 ανακηρύχθηκε Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η μνήμη του εορτάζεται στις 27 Αυγούστου. Μαρμάρινος ανδριάντας του, έργο του γλύπτη Κωνσταντίνου Δημητριάδη, στήθηκε το 1935 από το Δήμο Αθηναίων πίσω από τη μητρόπολη, ενώ χάλκινος ανδριάντας του, σε μνημειακή μορφή, έχει στηθεί στην είσοδο του προαστίου της Νέας Σμύρνης.

⇒ Με πληροφορίες από: «Οδωνυμικά του Χολαργού» (2004, Εκδ. πρ. Δήμου Χολαργού)